Przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich do Senatu została skierowana petycja w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych, ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy oraz ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Chodzi o wprowadzenie wymogu przeprowadzania testów dla kandydatów do partii politycznych, kandydatów na prezydenta, wójtów, prezydentów miast, burmistrzów, sołtysów i radnych.

Jak wyjaśniono w petycji, obowiązkowe testy zawodowe dla polityków i samorządowców powinny zostać wprowadzone, by poprawić jakość życia publicznego. 

„Testy te powinny być proste i uwzględniać różne cechy kandydatów, takie jak kultura osobista, etyka, znajomość języka polskiego, elastyczność oraz reprezentowanie różnych grup społecznych” – wskazano w petycji.

Według autorów petycji, testy powinny zostać sporządzone przez prawników oraz psychologów. Kandydaci, którzy nie osiągnęliby określonej punktacji nie mogliby zostać członkami partii politycznej. Nie mieliby też możliwości, by pełnić funkcję wójta, radnego lub sołtysa.

Petycja w sprawie testów dla polityków i samorządowców 21 października została skierowana do rozpatrzenia przez senacką Komisję Petycji.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu wyborczego, na wójta, burmistrza, prezydenta miasta może kandydować obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat. Prawa wybierania nie mają jedynie osoby pozbawione praw publicznych lub ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu albo pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu.

Prawo do ubiegania się o mandat radnego gminy, powiatu lub sejmiku województwa ma każda osoba, której przysługuje czynne prawo wyborcze. Oznacza to, że radnym może zostać każdy polski obywatel, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje odpowiednio na obszarze gminy, powiatu i województwa, do którego organów zamierza kandydować.

mr/