W zeszłym miesiącu ONZ przyjęła wspólną inicjatywę pod przewodnictwem Eurostatu,  Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej (DG REGIO) i Wspólnego Centrum Badawczego Komisji (JRC)  ustanowienia globalnych definicji obszarów miejskich i wiejskich. Eurostat wskazuje, że pięć lat ciężkiej pracy zapewni teraz na skuteczne monitorowanie i dostosowanie polityki w odniesieniu do celów zrównoważonego rozwoju.

Taka potrzeba została zauważona zaraz po przyjęciu Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ w 2015 r., w których duża liczba wskaźników docelowych musiała zostać zmierzona indywidualnie dla obszarów wiejskich i miejskich. Duże różnice między krajowymi definicjami oznaczały, że porównania miast i wsi w takich dziedzinach jak zdrowie, ubóstwo i dostęp do usług były mylące.

Każdy ze 193 krajów członkowskich ONZ miał własne definicje. Na przykład na Kostaryce miasto było miejscem z utwardzonymi drogami, podczas gdy w Malezji oznaczało to, że mieszkania miały nowoczesne toalety. Jeśli chodzi o definicję obszarów wiejskich, niektóre kraje bały pod uwagę dominację rolnictwa, podczas gdy inne skupiały się na tym, czy można do nich dotrzeć środkami transportu publicznego czy samolotami.

Wystąpiła pilna potrzeba harmonizacji, więc w 2016 r. Eurostat i DG REGIO ogłosiły na forum ONZ, że rzeczywiście opracują taką globalną, zharmonizowaną definicję. Te same definicje zostały uzgodnione w UE w 2011 r., a doświadczenia z tego procesu można było wykorzystać do osiągnięcia tego również na szczeblu globalnym.

Jak relacjonuje Eurostat, współpraca z 193 krajami i kilkoma organizacjami międzynarodowymi dodała kilka warstw złożoności, z ogromnymi różnicami gospodarczymi, geograficznymi i kulturowymi do pokonania.

Największą przeszkodą w znalezieniu wspólnej płaszczyzny okazał się stan zamożności i wieloznaczności pojęć, który jest związany z obszarami miejskimi w wielu krajach. Tutaj miasto charakteryzuje się pewnym poziomem świadczenia usług, takim jak dostęp do prądu lub sieci telefonii komórkowej, szkoła i sąd oraz dość zaawansowana gospodarka. Ale ten sposób myślenia kolidował z właściwym monitorowaniem celów zrównoważonego rozwoju. Skąd możesz wiedzieć, jak duża część ludności na obszarach wiejskich ma dostęp do wody, jeśli sam dostęp do wody przenosi obszar z kategorii wiejskiej do miejskiej?

Ostatecznie znaleziono rozwiązanie, mapując komórki siatki o wielkości jednego kilometra kwadratowego. Grupując te komórki w oparciu o gęstość zaludnienia i mierząc wielkość populacji tych klastrów, wszystkie obszary można przypisać do trzech kategorii: miast, miasteczek i obszarów wiejskich.

W tym miejscu na scenę wkroczyła wiedza techniczna Wspólnego Centrum Badawczego KE. Byli oni jednymi z pierwszych, którzy stworzyli szacunkową siatkę populacji dla całego świata, łącząc zdjęcia satelitarne z danymi statystycznymi na poziomie administracyjnym. Wstępne wyniki przedstawiono ponad 100 krajom, a kiedy zobaczyły, że te nowe definicje w mniejszym lub większym stopniu odpowiadają ich własnym szacunkom, w końcu udało się osiągnąć porozumienie.

Jedną z niespodzianek przy stosowaniu nowych definicji w skali globalnej było odkrycie, że większość krajów w Afryce i Azji nie jest tak wiejska, jak początkowo sądzono. Zharmonizowane normy zmieniły obecnie powszechną koncepcję, że na obu kontynentach trwają ogromne fale urbanizacji. Teraz jest jasne, że duża część populacji żyje już na obszarach miejskich. Aby pomóc tym krajom w rozwoju, należy skoncentrować wysiłki na ulepszaniu miast, które już tam istnieją, zamiast na budowaniu nowych.

Eurostat zauważa, że jest to pomocne nie tylko w monitorowaniu celów zrównoważonego rozwoju i dostosowywaniu związanych z nimi polityk, ale także w upewnianiu się, że pomoc rozwojowa UE jest wydawana w sposób zapewniający rzeczywisty postęp zarówno na obszarach wiejskich, jak i miejskich.

25 marca europosłowie przegłosowali propozycje Parlamentu nt nowej strategii UE-Afryka, kładącej fundamenty pod partnerstwo odzwierciedlające interesy obu stron i dające krajom afrykańskim środki do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju.

UE wskazuje, że społeczeństwa afrykańskie i europejskie zmagają się ze wspólnymi problemami i wyzwaniami - np. pandemią koronawirusa czy zmianą klimatu - co stwarza potrzebę bliższej i sprawiedliwszej współpracy.

kic/