Celem projektu zmian w ustawie o dowodach osobistych jest dostosowanie przepisów do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwiększenia bezpieczeństwa dokumentów tożsamości obywateli Unii.

„Niezależenie od zmian wiążących się z dostosowaniem przepisów ustawy o dowodach osobistych do rozporządzenia 2019/1157, projekt ustawy przewiduje wprowadzenie zmian wynikających z doświadczeń ze stosowania ustawy o dowodach osobistych. Zmiany te są odpowiedzią na problemy zgłaszane przez obywateli i organy gmin” – wskazuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Odciski palców w dowodzie osobistym

Projekt noweli przewiduje, że w warstwie elektronicznej dowodu osobistego zamieszczane będą dane biometryczne w postaci odcisków palców. Nie będą pobierane one od osoby, która nie ukończyła 12. roku życia oraz od osoby, od której pobranie odcisków palców jest fizycznie niemożliwe.

Termin ważności dowodów osobistych

Dowody osobiste z pięcioletnim okresem ważności wydawane będą dzieciom do 12. roku życia, od których nie będą pobierane odciski palców, a dowody osobiste z dziesięcioletnim terminem ważności wydawane będą obywatelom po ukończeniu 12. roku życia. Dla dowodu osobistego wydawanego wnioskodawcy, w przypadku którego chwilowo fizycznie niemożliwe jest pobranie odcisków któregokolwiek z palców, przewidziano okres ważności dokumentu wynoszący 12 miesięcy.

Zakres danych w warstwie graficznej dowodu osobistego

Projekt uzupełnia zakres danych, jakie będą zawarte w warstwie graficznej dowodu osobistego, uwzględniając wśród nich podpis posiadacza.
„Wprowadzenie podpisu posiadacza jest podyktowane koniecznością spełnienia specyfikacji i minimalnych norm dotyczących zabezpieczeń określonych w dokumencie ICAO nr 9303” - wyjaśniono.

Podpis nie będzie zamieszczany w dowodach osobistych osób, które nie ukończyły 12. roku życia oraz w dowodach osobistych osób, które nie mogą złożyć podpisu (np. powody zdrowotne).

Dostęp do danych biometrycznych i ich przechowywanie

Dostęp do danych biometrycznych zamieszczonych w warstwie elektronicznej dowodu osobistego w postaci odcisków palców posiadać będą wyłącznie podmioty wymienione w art. 66 ust. 3 pkt 1-11 ustawy o dowodach osobistych (np. organy Policji, Komendant Główny Straży Granicznej). Odciski palców będą przechowywane w Rejestrze Dowodów Osobistych do dnia odbioru dowodu osobistego, ale nie dłużej niż do 90 dni od dnia wydania (personalizacji).

W przypadku pozostawienia wniosku o wydanie dowodu osobistego bez rozpoznania albo wydania decyzji administracyjnej odmawiającej wydania dowodu osobistego na podstawie art. 32, odciski palców zostaną usunięte z dniem wydania tej decyzji lub z dniem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

Wnioskowanie o wydanie dowodu osobistego

Nowelizacja ograniczy możliwość składania wniosku o wydanie dowodu osobistego drogą elektroniczną. Pozostawiono taką możliwość wyłącznie w przypadku wnioskowania o wydanie dowodu osobistego dla osób do 12. roku życia, od których nie będą pobierane odciski palców.

Jak wyjaśnia MSWiA, zmiany te wynikają z obowiązków przewidzianych w rozporządzeniu 2019/1157, które wskazują, że wnioskodawca stawia się osobiście co najmniej raz w trakcie procedury wydawania dokumentu, a odciski palców są pobierane wyłącznie przez wykwalifikowany i odpowiednio upoważniony personel.

Przewidziano też zmiany w zakresie przyjęcia wniosku o wydanie dowodu osobistego w miejscu pobytu wnioskodawcy, które polegają na wyznaczeniu organów gmin właściwych w tych sprawach. „Uznano, że wystarczające będzie wyposażenie jednej gminy na obszarze powiatu w mobilną stację urzędnika, która będzie umożliwiać m.in. pobieranie odcisków palców w miejscu pobytu osoby”.

Przyjęto też rozwiązanie, zgodnie z którym organ gminy będzie odmawiał przyjęcia wniosku o wydanie dowodu osobistego, gdy wniosek nie będzie spełniał podstawowych wymogów formalnych.

Przewidziano ponadto nowe przesłanki do wymiany dowodu osobistego (m.in. możliwość żądania wymiany dowodu osobistego nie zawierającego odcisków palców na nowy dowód).

Odbiór dowodu osobistego

W procedurze wydawania dowodu osobistego przewidziano sprawdzenie przez organ gminy, czy dane zamieszczone w warstwie graficznej dowodu osobistego są zgodne ze stanem faktycznym oraz czy odciski palców tej osoby są zgodne z odciskami palców zamieszczonymi w warstwie elektronicznej dowodu osobistego.

Zmiany w zakresie Rejestru Dowodów Osobistych

Do zakresu danych gromadzonych w Rejestrze Dowodów osobistych dodano m.in. odciski palców, odwzorowanie podpisu, datę przyjęcia w organie gminy dokumentu zawierającego kod umożliwiający odblokowanie certyfikatu identyfikacji i uwierzytelnienia oraz certyfikatu podpisu osobistego.

Inne zmiany

MC: po wakacjach ruszy odnowiony serwis BIP

Do ustawy ma zostać wprowadzony obowiązek składania pełnomocnictwa w miejsce jego okazywania, dodano przepis wskazujący, że miejsce urodzenia znajdujące się na terytorium RP zamieszczane jest w dowodzie osobistym w aktualnym brzmieniu, doprecyzowano termin, w którym następuje unieważnienie dowodu osobistego w wyniku zmiany danych zawartych w dowodzie osobistym, przewidziano możliwość dołączenia fotografii osoby do wniosku o wydanie dowodu osobistego w nakryciu głowy, np. z  powodu przebytego leczenia, przeniesiono do projektu ustawy regulacje, które do tej pory zawarte były w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 54 ustawy.

Z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów wynika, że planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to IV kwartał tego roku.

aba/