Rada gminy postanowiła w statucie, że zebranie wiejskie otwiera sołtys i przewodniczy jego obradom, a w razie jego nieobecności prowadzi je członek rady sołeckiej wybrany w głosowaniu.

W ocenie organu nadzoru nadanie przez radę sołtysowi, a w razie jego nieobecności wybranemu w głosowaniu członkowi rady sołeckiej, kompetencji do przewodniczenia obradom zebrania wiejskiego nie znajduje uzasadnienia prawnego i istotnie narusza normę kompetencyjną wynikającą z art. 35 ust. 1 i 3 w zw. z art. 36 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Wojewoda podkreślił, że w pełni popiera stanowisko WSA w Poznaniu, wyrażone w wyroku z dnia 14 lutego 2020 r. (sygn. akt IV SA/Po 917/19).

Zgodnie z tym rozstrzygnięciem, przepisy nie zabraniają, by sołtys był przewodniczącym zebrania wiejskiego, co również potwierdza praktyka. „Jednak wydaje się, że takie rozwiązanie nie jest najlepsze z uwagi na rozłączny charakter pozycji ustrojowej zebrania wiejskiego i sołtysa” – wskazano w orzeczeniu.

W ocenie Sądu, mając na względzie zwłaszcza pozycję ustrojową obu organów, można dopuścić możliwość przewodniczenia przez sołtysa organom zebrania wiejskiego, ale tylko w sytuacji, gdy taką wolę wyrazi (każdorazowo) samo zebranie (mając w szczególności na uwadze materię spraw procedowanych na danym zebraniu). „Sołtys może być +wybranym (na przewodniczącego) przez zebranie wiejskie uczestnikiem+ (…) natomiast nie powinno być w tym zakresie żadnego +automatyzmu+” – podkreślił WSA.

Zdaniem organu nadzoru, wskazania sądu zawarte w cytowanym wyroku należy odnieść także do wymienionego w statucie wybranego w głosowaniu członka rady sołeckiej.

„Biorąc pod uwagę, że kwestionowany przepis (…) uchwały wprowadza +automatyzm+ przewodniczenia zebraniu wiejskiemu dla wskazanych w nim osób, niezależny całkowicie (w przypadku sołtysa) bądź w znacznym stopniu (w przypadku członka rady sołeckiej) od woli zebrania wiejskiego, należy ocenić takie rozwiązanie jako niedopuszczalne w świetle przepisów ustawy i koniecznym jest stwierdzenie jego nieważności” – ocenił wojewoda.

kic/