Organizacje zwróciły się do Witek z wnioskiem o „skierowanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo oświatowe (druk 1812) do I czytania również w Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej”.

„Zgodnie z ustawami edukacji publiczna, w tym prowadzenie szkół publicznych, jest zadaniem własnym gmin i powiatów” – przypomniały. Zwróciły się jednocześnie o dochowanie terminu 14 dni od otrzymania na przedstawienie opinii o projekcie ustawy oraz przeprowadzenia wysłuchania publicznego na temat projektu ustawy.

Uzasadniając swoje postulaty strona samorządowa w KWRiST wskazała, że projekt ustawy, niezgodnie z konstytucją, daje kuratorom oświaty uprawnienia ingerencji w merytoryczne rozstrzygnięcia organów JST, zobowiązanych do prowadzenia szkół publicznych. Chodzi o obsadę dyrektorów szkół i organizację sieci szkół.

„Organy te ponoszą pełną odpowiedzialność za nałożone na nie obowiązki ustawowe i mają prawo do samodzielnego podejmowania decyzji w tych sprawach (art. 16, art. 165 ust. 2 i art. 166 ust. 1 Konstytucji), w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność” – podkreślono.

W opinii organizacji samorządowych projekt, poprzez zmiany w składzie komisji konkursowej, praktycznie pozbawia organ prowadzący wpływu na obsadę stanowiska dyrektora szkoły prowa-dzonej przez ten organ.

„Jest to niezgodne z zasadami działania państwa prawa. Projekt narzuca także organowi prowadzącemu obowiązek zwolnienia dyrektora, który nie wykonał +zaleceń+ nadzoru pedagogicznego. Znane są przykłady, gdy sąd pracy przywraca dyrektora na stanowisko i zasądza odszkodowanie, które wypłaca organ prowadzący szkołę, a nie organ nadzoru” – wyjaśniono.

Zgodnie ze stanowiskiem samorządowców, projekt, poprzez zmianę w art. 89 Prawa oświatowego, przynosi niezgodną z Konstytucją ingerencję organu nadzoru pedagogicznego w organizację sieci szkół.

„Dotychczasowe brzmienie tych przepisów jasno określało, jakie kryteria samorząd powinien wziąć pod uwagę, podejmując decyzję np. o likwidacji szkoły. Spory często trafiały do sądów, które przyznawały rację gminom i powiatom, ponoszącym pełną odpowiedzialność społeczną i finansową za funkcjonowanie szkół publicznych. Nowe zapisy są ogólnikowe, umożliwiając pełną uznaniowość i dowolną interpretację organowi, który nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki swoich decyzji” – zaznaczono w piśmie.

Samorządowcy, którzy zasiadają w KWRiST oświadczyli, że nie zgadzają się na pozbawienie jednostek samorządu terytorialnego wpływu na funkcjonowanie szkół i organizację ich sieci.

„Proponowane w projekcie zmiany powodują, że edukacja publiczna przestaje być zadaniem własnym gmin i powiatów, które są zobowiązane realizować je zgodnie z wolą mieszkańców, w tym zwłaszcza rodziców i nauczycieli. Następuje to w czasie, gdy z roku na rok pogłębia się luka finansowa w oświacie, rozumiana jako różnica między kwotą przekazywanej JST części oświatowej subwencji ogólnej a wydatkami bieżącymi na edukację, ponoszonymi przez samorządy w coraz większym stopniu ze środków własnych” – ostrzegli.

Pod pismem do marszałek Sejmu Elżbiety Witek podpisali się: prezes Związku Miast Polskich Zygmunt Frankiewicz, prezes Unii Metropolii Polskich Tadeusz Truskolaski, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP Krzysztof Iwaniuk, prezes Związku Powiatów Polskich Andrzej Płonka i prezes Unii Miasteczek Polskich Grzegorz Cichy.

jjk