Związek Gmin Wiejskich RP zaapelował o wprowadzenie nowych przepisów regulujących zasady zmian granic jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi m.in. o zagwarantowanie możliwości złożenia w tej sprawie skargi do sądu administracyjnego.
ZGW RP zwrócił się do premiera oraz szefa MSWiA z apelem o podjęcie prac legislacyjnych związanych z nowelizacją przepisów ustawy o samorządzie gminnym, które doprecyzują zasady zmiany granic jednostek samorządu terytorialnego. Związkowi zależy, by w procedurze zmiany granic JST zagwarantować kontrolę sądową.
Według samorządowców, rada gminy objętej planowanym tworzeniem, połączeniem lub podziałem powinna mieć możliwość wniesienia skargi do sądu administracyjnego w ciągu 14 dni od doręczenia decyzji w tej sprawie. Decyzja o zmianach granic powinna być zawieszona do czasu prawomocnego rozpatrzenia skargi przez sąd.
„Obecnie obowiązujące przepisy art. 4 i nast. ustawy z dnia 8 marca 1991 roku o samorządzie gminnym, regulujące tryb zmian granic, w praktyce pozbawiają zainteresowanych mieszkańców prawa głosu w sprawach, które ich fundamentalnie dotyczą. Ustawa nie zapewnia kontroli sądowej aktów wydawanych w sprawach zmiany granic, co pozwala w praktyce dowolnie i uznaniowo pozbawiać samorządy ich terytorium, majątku oraz niweczyć więzi społeczne” – wskazano w stanowisku ZGW RP.
Samorządowcy oczekują również ograniczenia częstotliwości dokonywania zmian granic JST do jednego razu w trakcie trwania kadencji samorządu oraz ustanowienie zasad rozliczeń finansowych pomiędzy samorządami.
„Uregulowaniu powinny podlegać wszelkiego rodzaju zobowiązania finansowe dot. przejmowanego/przekazywanego mienia. W tym zakresie należy także uregulować zasady rekompensowania utraconych korzyści związanych z przekazywanym majątkiem” – napisano w stanowisku.
ZGW RP apeluje też o urealnienie wpływu członków społeczności lokalnych na decyzje związane ze zmianami granic np. poprzez przeprowadzenie referendum lokalnego oraz zagwarantowanie obu JST statusu strony w postępowaniu.
Zdaniem samorządowców do czasu wprowadzenia zmian w przepisach trwające procesy zmiany granic samorządów powinny zostać wstrzymane, poza wyjątkowymi sytuacjami, gdy wnioskowana zmiana dokonana ma być na wspólny wniosek obu JST, których dotyczyć ma zmiana granic.
Stanowisko w sprawie nowelizacji przepisów dotyczących zmian granic podjęto podczas XXXVII Zgromadzenia Związku Gmin Wiejskich RP.
mr/