Ponad 5 proc. więcej zarejestrowanych użytkowników, 58,4 mln odwiedzin (wzrost o 7,3 proc. w stosunku do poprzedniego roku) i prawie 100 mln wypożyczeń (wzrost o 3,6 proc.) odnotowały biblioteki publiczne w 2023 roku – wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego.
Jak wynika z danych opublikowanych przez GUS, na koniec 2023 r. w Polsce działało 7 570 bibliotek publicznych, przy których funkcjonowało 871 oddziałów dla dzieci i młodzieży oraz 751 punktów bibliotecznych. Najwięcej bibliotek publicznych działało w województwie mazowieckim (945), a najmniej w podlaskim (224). Przeważająca liczba placówek (64,6 proc.) prowadziła działalność na wsi. Na jedną bibliotekę publiczną przypadało przeciętnie 4 972 mieszkańców, najwyższy wskaźnik odnotowano w woj. pomorskim (7 636). Średnio jedna biblioteka dysponowała 159 m2 powierzchni pomieszczeń bibliotecznych oraz oferowała 16 miejsc w czytelni przeznaczonych dla czytelników.
Biblioteki publiczne na koniec 2023 r. posiadały księgozbiór składający się z 124,3 mln woluminów, z których 98,5 proc. stanowiły książki. Przeciętnie jedna biblioteka publiczna oferowała czytelnikom 7 tytułów czasopism bieżących.
Liczba zrejestrowanych użytkowników (czyli osób, które posiadały aktywne konto i ważną kartę biblioteczną) wyniosła 6,3 mln, zaś liczba czytelników (użytkowników, którzy wypożyczyli na zewnątrz co najmniej jedną pozycję w ciągu roku) wyniosła 5,3 mln. W porównaniu z 2022 r. liczba zarejestrowanych użytkowników wzrosła o 5,2 proc., a czytelników o 4,5 proc.. W ciągu roku w bibliotekach publicznych odnotowano 58,4 mln odwiedzin (wzrost o 7,3 proc.).
Czytelnicy w ciągu roku wypożyczyli na zewnątrz 97,9 mln woluminów księgozbioru (o 3,6 proc. więcej w porównaniu z 2022 r.) oraz 2,8 mln materiałów bibliotecznych stanowiących zbiory specjalne (o 1,4 proc. mniej). Na miejscu udostępniono 4,9 mln księgozbioru, tj. o 8,7 proc. więcej niż w 2022 r.
W 2023 r. biblioteki publiczne zorganizowały 197,8 tys. imprez stacjonarnych oraz 1,6 tys. imprez on-line, w których udział wzięło odpowiednio 5,8 mln oraz 200,4 tys. uczestników. Ponadto w bibliotekach publicznych odbyło się 535 konferencji i seminariów, z których skorzystało 27,8 tys. osób.
Na koniec 2023 r. 96,3 proc. bibliotek posiadało 51,3 tys. komputerów, z których 47,3 proc. dostępnych było dla użytkowników. Z komputerowych programów bibliotecznych korzystało 6 537 bibliotek publicznych.
Większość bibliotek oferowała katalog on-line (82,0 proc. bibliotek), możliwość zdalnej rezerwacji materiałów bibliotecznych (61,5 proc.), możliwość zdalnego składania zamówień na materiały biblioteczne (58,9 proc.), elektroniczne powiadamianie o terminach zwrotu materiałów bibliotecznych (57,3 proc.), możliwość zdalnego przedłużania terminów zwrotów materiałów bibliotecznych (53,7 proc.).
W bibliotekach publicznych na koniec 2023 r. zatrudnionych było 22 tys. pracowników. Na stanowiskach bibliotekarskich pracowało 15,2 tys. osób, blisko połowa z nich (48,5 proc.) posiadała wyższe wykształcenie kierunkowe. Spośród wszystkich pracowników biblioteki, 65,7 proc. wzięło udział w szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe, sfinansowanych przez pracodawcę.
mam/