Komisja Europejska opublikowała raport wczesnego ostrzegania dotyczący postępów państw członkowskich w realizacji celów przygotowań do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w 2025 r., celów związanych z recyklingiem odpadów opakowaniowych w 2025 r. oraz celu ograniczenia składowania odpadów komunalnych do 2035 r. Osiągnięcie tych celów ma zasadnicze znaczenie dla stworzenia dobrze funkcjonujących rynków materiałów pochodzących z recyklingu w UE.

W raporcie Komisja wskazała, że istnieje jednak ryzyko, że aż 18 państw członkowskich może mieć problemy z osiągnięciem wymaganych wskaźników.

Jednym z nich jest Polska, która może nie osiągnąć zarówno zaplanowanych na rok 2025 celów w zakresie przygotowań do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych oraz recyklingu wszystkich odpadów opakowaniowych.

Komisję niepokoi również droga do przebycia, aby osiągnąć zaplanowany na rok 2035 cel w zakresie składowania odpadów komunalnych.

W sprawozdaniu zwrócono m.in. uwagę, że w Polsce wskaźnik recyklingu odpadów komunalnych w 2020 r. wyniósł 38,7 proc. Tymczasem w 2025 r. powinien przekroczyć 55 proc.

Komisja wskazała też, że najbardziej niepokojącym strumieniem odpadów opakowaniowych są tworzywa sztuczne, których wskaźnik recyklingu w 2019 r. wyniósł 31,7 proc., czyli znacznie poniżej celu na 2025 r. wynoszącego 50 proc.

KE zauważyła, że co prawda w ostatnim czasie podjęto szereg działań mających na celu odwrócenie tej sytuacji i osiągnięcie celów UE w zakresie odpadów jednak wskazała, że Polska musi znacznie zwiększyć wysiłki, aby osiągnąć wszystkie cele na 2025 rok.

Wśród zaleceń KE dla Polski jest m.in. zwiększenie skuteczności systemów selektywnej zbiórki opakowań, w tym poprzez obowiązkowe systemy zwrotu kaucji za opakowania po napojach oraz promowanie systemów wielokrotnego użytku wśród lokalnych rozlewni. Komisja zaleca też wdrożenie systemu Pay-as-youthrow („Płać w miarę wyrzucania”) dla gospodarstw domowych oraz systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta za opakowania pochodzące z gospodarstw domowych.

Każdego roku Europejczycy wytwarzają średnio 530 kg odpadów komunalnych na osobę (odpady pochodzące z gospodarstw domowych i podobne odpady z przedsiębiorstw). Chociaż odpady te są coraz częściej poddawane recyklingowi, a rzadziej składowane, odpady komunalne to jeden z najbardziej trudnych do zagospodarowania strumieni odpadów. W UE około 50 proc. odpadów komunalnych poddaje się recyklingowi lub kompostowaniu, a 23 proc. składuje się na składowiskach.

mp/