Członkowie obwodowych komisji wyborczych oraz mężowie zaufania mają prawo do diety oraz dodatkowych dni wolnych od pracy. Członkom komisji przysługuje też ochrona prawna przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych.
Znowelizowany Kodeks wyborczy wprowadził nowe uprawnienia przysługujące członkom komisji wyborczych. Dodatkowe prawa nadano też mężom zaufania. Przepisy te będą obowiązywały podczas wyborów parlamentarnych zaplanowanych na 15 października.
Członkom komisji oraz mężom zaufania przysługują diety za czas związany z wykonywaniem zadań wyborczych. Zgodnie z uchwałą Państwowej Komisji Wyborczej, w wyborach do Sejmu i Senatu przewodniczącym obwodowych komisji wyborczych przysługuje dieta w wysokości 800 zł, dla zastępców przewodniczących obwodowych komisji wyborczych ustalono dietę w wysokości 700 zł, a dla członków komisji – 600 zł.
Mężom zaufania wyznaczonym do obwodowej komisji wyborczej przysługuje dieta w wysokości 240 zł, czyli 40 proc. zryczałtowanej diety członków obwodowych komisji wyborczych. Dieta wypłacana jest wyłącznie tym mężom zaufania, którzy obserwowali głosowanie przez co najmniej 5 godzin i obserwowali cały przebieg ustalania wyników głosowania do momentu podpisania protokołu.
Diety członkom obwodowych komisji wyborczych i mężom zaufania wypłacają właściwy wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Członkom komisji diety wypłacane są po przyjęciu protokołów głosowania w obwodach przez właściwą komisję wyborczą wyższego stopnia, natomiast mężom zaufania w terminie 30 dni roboczych od dnia złożenia przez nich wniosku.
Według obowiązujących przepisów członkowi obwodowej komisji wyborczej w związku z wykonywaniem zadań przysługuje zwolnienie od pracy na dzień głosowania oraz liczenia głosów, a także na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, m.in. wynagrodzenia. Członkowie komisji mogą także skorzystać z dodatkowych 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, za te dodatkowe dni wolne od pracy nie przysługuje jednak prawo do wynagrodzenia.
Mężom zaufania w związku z wykonywaniem zadań przysługuje zwolnienie od pracy na dzień głosowania oraz liczenia głosów, a także na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów. Za dni zwolnienia od pracy osoby pełniące funkcje mężów zaufania zachowują prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy.
Członkowie komisji oraz mężowie zaufania mogą skorzystać z uprawnienia do dni wolnych od pracy wyłącznie na wniosek złożony do pracodawcy na trzy dni przed przewidywanym terminem nieobecności.
Zgodnie z uchwałą PKW w sprawie należności pieniężnych przysługujących członkom komisji wyborczych w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Parlamentu Europejskiego, członkom komisji, w związku z wykonywaniem zadań w kraju, przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży i noclegów, na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Członkom komisji, w związku z wykonywaniem zadań, przysługuje zwrot kosztów przejazdów lub dojazdu środkami komunikacji publicznej. Natomiast w uzasadnionych przypadkach, związanych w szczególności z brakiem możliwości przejazdu lub dojazdu środkami komunikacji publicznej, członkom komisji przysługuje zwrot kosztów przejazdu innymi środkami transportu zbiorowego lub, za zgodą przewodniczącego komisji, własnym samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem według stawek określonych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.
Według Kodeksu wyborczego członkom obwodowych komisji wyborczych w trakcie przebywania w lokalu wyborczym, czynności podejmowanych przez obwodową komisję wyborczą oraz przygotowań do prac obwodowej komisji wyborczej korzystają z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych. Za działania i czynności podejmowane w procesie wyborczym członkowie obwodowych komisji ponoszą odpowiedzialność jak funkcjonariusze publiczni.
Z tytułu wypadku przy wykonywaniu zadań w obwodowej komisji wyborczej, członkom komisji przysługują świadczenia na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.
mr/