Nowela ma na celu udoskonalenie funkcjonującego od lutego 2019 r. programu "Stop Smog", pilotażowego instrumentu na rzecz termomodernizacji budynków jednorodzinnych osób ubogich energetycznie, w tym wymiany nieekologicznych źródeł ciepła. Ustawa zmierza ponadto do usprawnienia działania rządowego programu program dopłat do wymiany starych pieców oraz docieplenia domów jednorodzinnych "Czyste Powietrze ".

Przepisy przewidują m.in. zmniejszenie minimalnej liczby budynków jednorodzinnych umożliwiającej aplikowanie do programu "Stop Smog" (z 2 proc. do 1 proc. lub 20 budynków) oraz jednorazowe zniesienie tego limitu, w sytuacji gdy wcześniej gmina zawarła co najmniej jedno porozumienie. Wprowadza również zmniejszenie z 50 proc. do 30 proc. wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze, liczonej łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych realizowanych przez gminę w ramach jednego porozumienia.

Ustawa wydłuża z 3 lat do 4 lat okres realizacji porozumienia – w przypadku realizacji przez gminę w danym porozumieniu więcej niż 2 proc. budynków jednorodzinnych w gminie. Ponadto skraca z 10 lat do 5 lat okres po zakończeniu porozumienia dla zobowiązań dotyczących obowiązku beneficjenta w zakresie: zwrotu odpowiedniej części wartości przedsięwzięcia w przypadku sprzedaży budynku, przestrzegania warunków umowy, przechowywania treści porozumienia przez gminę i właściwego ministra oraz utrzymywania przez gminę efektów przedsięwzięć niskoemisyjnych.

Nowela rozszerza też zakres przedsięwzięcia niskoemisyjnego o przyłączenie budynku mieszkalnego jednorodzinnego do sieci elektroenergetycznej, modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego oraz zapewnienie budynkowi dostępu do energii z instalacji OZE (wraz z likwidacją źródła niespełniającego standardów niskoemisyjnych).

Ustawa wprowadza instrumenty prawne mające umożliwić podjęcie działań w zakresie zdiagnozowania źródeł niskiej emisji, przewidujące rozpoczęcie gromadzenia jednolitych i spójnych danych w skali całego kraju dotyczących budynków i pochodzących z nich źródeł emisji. Ma to służyć planowaniu działań naprawczych.

Na mocy ustawy powstanie Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB) w celu gromadzenia jednolitych, ustandaryzowanych i spójnych danych dotyczących budynków i lokali oraz eksploatowanych w nich: źródeł ciepła, w tym zasilania z sieci ciepłowniczej, źródeł energii elektrycznej oraz spalania paliw, w rozumieniu art. 157a ust. 1 pkt 7 ustawy – Prawo ochrony środowiska, o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW.

Ustawa zakłada też powstanie Funduszu Ekologicznego Poręczeń i Gwarancji, z którego będą udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek na projekty ekologiczne.

Poniżej publikujemy tekst ujednolicony ustawy.

kic/