Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej to program, który m.in. ma wesprzeć samorządy w budowie lokalnej infrastruktury ochrony w sytuacjach zagrożenia. Serwis Samorządowy PAP sprawdził, jak samorządy poszczególnych województw zamierzają wykorzystać te środki.

Dolnośląskie

Na realizację zadań w ramach programu ochrony ludności woj. dolnośląskie otrzyma niemal 360 mln zł, z czego 90 proc. tej kwoty trafi do dolnośląskich samorządów. Jak podkreśliła w lipcu wojewoda dolnośląska Anna Żabska, po raz pierwszy w historii Polski na inwestycje w ochronę ludności i obronę cywilną są przeznaczane tak duże środki.

„Te środki zostaną przeznaczone na budowę i modernizację schronów oraz innych obiektów, w których w sytuacjach kryzysowych będzie mogła schronić się ludność – podkreśliła Żabska.

Samorządy będą mogły wykorzystać pieniądze również na doposażenie magazynów w sprzęt i zapasy niezbędne na przykład podczas usuwania skutków klęsk żywiołowych.

„Pieniądze zostaną przeznaczone również na zakup sprzętu dla służb ratunkowych czy szpitali, a także na szkolenia i edukację” – wyliczała wojewoda.

Kujawsko-Pomorskie

Województwo kujawsko-pomorskie w ramach programu ochrony ludności otrzymało prawie 240 mln zł, z czego blisko 32 mln zł trafi do Bydgoszczy, a ponad 18 mln zł do Torunia.

Samorządy z otrzymanych środków mogą finansować m.in.: rozbudowę infrastruktury związanej z ochroną ludności, budowę i modernizację baz magazynowych, rozwój krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, OSP i innych podmiotów ochrony ludności, szkolenia i działania edukacyjne, zakupy sprzętu, w tym informatycznego.

Lubelskie

Z rządowego programu ochrony ludności i obrony cywilnej do lubelskich samorządów trafi w tym roku w sumie ok. 277 mln zł. Pieniądze przeznaczone będą na obiekty zbiorowej ochrony, zakup rożnego rodzaju sprzętu (np. cysterny na wodę do picia, agregaty prądotwórcze, kamizelki kuloodporne, maski ochronne, tabletki do odkażania wody) oraz szkolenia.

„Możemy się pochwalić, że zaczęliśmy jako pierwsi w Polsce, a dziś mamy najwięcej w kraju podpisanych umów” – powiedział na początku września wojewoda lubelski Krzysztof Komorski.

Lubuskie

Do woj. lubuskiego w ramach POLiOC trafi ponad 118 mln zł. Z przyznanej dla Lubuskiego pluli środków do jednostek samorządu terytorialnego w formie dotacji celowych trafi ponad 85 mln zł, a prawie 23 mln zł pozostanie do dyspozycji PSP.

Jak poinformował Lubuski Urząd Wojewódzki, w ramach programu w regionie będzie można sfinansować m.in. zakup specjalistycznego sprzętu, zakup zapasów żywności, środków sanitarno-higienicznych, sprzętu do ewakuacji osób poszkodowanych oraz zadań związanych z edukacją ludności.

Łódzkie

Województwo łódzkie otrzyma ponad 280 mln zł. Jak poinformował Łódzki Urząd Wojewódzki, za przekazywane do samorządów pieniądze z rządowego programu mają być tworzone nowoczesne obiekty zbiorowej ochrony, ulepszone systemy alarmowania i łączności, rozwijany ma być Korpus Obrony Cywilnej.

Małopolskie

Na rok 2025 Małopolska otrzymała z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej blisko 390 mln zł. 90 proc. tej kwoty – blisko 350 mln zł – przypadnie samorządom. W planach na wykorzystanie tej kwoty są m.in. budowa i modernizacja obiektów zbiorowej ochrony, rozwój systemów alarmowania i działania edukacyjne.

„System ochrony ludności i obrony cywilnej stawiamy od podstaw. Dlatego też szczególnie akcentujemy potrzebę budowania świadomości zadań i odpowiedzialności. Stąd mocny akcent na szkolenia – na to, by takie szkolenia przeszli pracownicy samorządowi, ale też Ochotnicze Straże Pożarne, sołtysi, Koła Gospodyń Wiejskich. To podmioty, które mają bardzo duży wpływ na lokalną społeczność, są nośnikami informacji i postaw” - powiedział wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar. 

Mazowieckie

Po rozpatrzeniu pierwszej transzy wniosków i podpisaniu umów w ramach Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na rok 2025 do samorządów w woj. mazowieckim trafi prawie 58,6 mln zł. Jak poinformował Mazowiecki Urząd Wojewódzki, oznacza to realizację 53 zadań, z czego 38 to inwestycje, które wzmocnią potencjał wszystkich mazowieckich komend powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej.

„Samorządy złożyły 412 wniosków na kwotę prawie 407 mln zł. Wyzwanie zarówno dla samorządów, jak i dla nas jako administracji rządowej jest więc ogromne, zważywszy na skalę województwa porównywalnego pod względem liczby ludności do takiego państwa jak Norwegia” – powiedział wojewoda mazowiecki Mariusz Frankowski.

Samorządy z woj. mazowieckiego realizować mają zadania własne w obszarze zabezpieczenia logistycznego i zapewnienia ciągłości dostaw, czyli np. zakupu sprzętu i wyposażenia niezbędnego w sytuacjach zagrożenia, m.in.: agregaty prądotwórcze, zapory przeciwpowodziowe, namioty pneumatyczne, łóżka polowe, czy motopompy pływające.

W sumie w ramach OLiOC do woj. mazowieckiego trafi blisko 450 mln zł, a do Warszawy – 210 mln zł.

Opolskie

W ramach OLiOC województwo opolskie na 2025 rok ma przyznane środki w wysokości 108 mln złotych. Według informacji służb wojewody, do tej pory podpisano umowy i trwa opracowywanie projektów o łącznej wartości około 60 proc. przyznanych funduszy.

Jak poinformował dyrektor bezpieczeństwa Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego Wojciech Grzybowski, dużo wniosków samorządów dotyczy zakupu tzw. sprzętu kluczowego, do którego zalicza m.in. generatory prądu, stacje uzdatniania wody, pojazdy wspomagające działania służb ratowniczych czy bariery przeciwpowodziowe.

Podkarpackie

Na inwestycje z zakresu bezpieczeństwa w woj. podkarpackim zostanie przeznaczone prawie 13,5 mln zł. Jak podkreśliła wojewoda Teresa Kubas-Hul, samorządy będą mogły wydać pieniądze m.in. na środki do udzielania pierwszej pomocy, w tym np. na torby medyczne czy deski ortopedyczne, jak również na sprzęt łączności radiowej. Pieniądze, które otrzymają samorządy, będą mogły być wydane również na sprzęt kwaterunkowy, w tym m.in. na łóżka polowe i śpiwory, na środki ochrony osobistej, jak ubrania specjalistyczne, kamizelki kuloodporne i aparaty ochrony dróg oddechowych.

W województwie podpisano też ponad 130 umów na realizację inwestycji o charakterze budowlanym. W sumie na ten rok podkarpackie otrzymało w ramach POLiOC 278 mln zł.

Podlaskie

Łączna kwota dla Podlaskiego na 2025 r. w ramach Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej to ponad 161 mln zł. Wkrótce będą podpisywane umowy z samorządami - poinformował we wrześniu wojewoda podlaski Jacek Brzozowski.

Na 6,8 mln zł czeka np. samorząd Suwałk. 

„Miasto jest położone w tzw. przesmyku suwalskim. Władze miasta chcą tworzyć np. magazyn obrony cywilnej wyposażony np. w łóżka polowe, będą też kupowane namioty dla sztabów zarządzania kryzysowego, cysterny do przewożenia wody, urządzenia do napełniania zbiorników z wodą, agregaty prądotwórcze” - poinformował prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz. Miasto już ogłosiło przetargi.

Pomorskie

Województwo pomorskie w ramach POLiOC w 2025 r. ma otrzymać 280 mln zł. Z tej kwoty już w połowie września 20 mln zł trafiło do pomorskich samorządów. Pieniądze mają być przeznaczone głównie na sprzęt pożarniczo-gaśniczy oraz miejsca ukrycia i magazyny.

„Zwracam się też z prośbą do samorządowców, aby nie zapominali w działaniach, które mogą podejmować, m.in. o edukacji. Dzisiaj mówimy o elementach inwestycyjnych i zakupowych, ale brakuje nam też edukacji wśród dzieci i młodzieży, o którą jako organy prowadzące możecie zadbać” – powiedział senator Ryszard Świlski podczas uroczystego podpisania umów w ramach programu.

Śląskie

Województwo śląskie w ramach Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej otrzyma ponad 520 mln zł. 

Samorządy będą mogły wykorzystać otrzymane środki m.in. na zakup sprzętu niezbędnego w sytuacjach kryzysu, rozwój systemów alarmowania czy działania edukacyjne dla mieszkańców.

Świętokrzyskie

Pierwsze pieniądze w ramach programu ochrony ludności otrzymały już samorządy z woj. świętokrzyskiego. W 2025 roku region otrzymał na ten cel łącznie ponad 132 mln zł.

Gmina Gnojno dostała na ten cel ponad 274 tys. zł, gmina Łagnów – 425 tys. zł, a ponad 2 mln zł trafiło łącznie do Nowego Korczyna, Strawczyna i Skarżyska-Kościelnego. Samorządowcy przekazali, że środki wykorzystają m.in. na zakup sprzętu i doposażenie OSP.

„Środki te przeznaczone zostaną na zakup niezbędnego wyposażenia, takiego jak mobilny agregat prądotwórczy, zbiornik na wodę pitną i inne urządzenia służące pomocy mieszkańcom w sytuacjach kryzysowych” – powiedział PAP wójt Gnojna Zbigniew Janik.

Warmińsko-Mazurskie

191 mln zł z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej otrzymało województwo warmińsko-mazurskie w tym roku. Samorządy kupują za to sprzęt potrzebny w sytuacjach kryzysowych, modernizują też obiekty, które posłużą na czas miejscowego zagrożenia.

Jak przekazał zastępca dyr. wydziału zarządzania kryzysowego Tomasz Bąk, Samorządy chcą kupić m.in. agregaty prądotwórcze i beczkowozy czy budować stacje uzdatniania wody. Podkreślił, by nie zwlekać i już rozpoczynać działania dotyczące zakupów. Pieniądze niewykorzystane w tym roku przez samorządy na zakupy zostaną przeznaczone na szkolenia i działania przeciwpowodziowe.

Wielkopolskie

Do Wielkopolski na realizację zadań z ochrony ludności trafi w tym roku ponad 410 mln zł. 

Środki przewidziane dla samorządów obejmują dotacje m.in. na tworzenie i uzupełnianie zapasów magazynowych, zapewnienie ciągłości zaopatrzenia w wodę poprzez budowę awaryjnych ujęć wody i lokalnych studni, szkolenia dla kadry urzędów. W Wielkopolsce ponad 189 mln zł zostanie przeznaczonych na obszar dotyczący obiektów zbiorowej ochrony.

„Jest to bardzo duże przedsięwzięcie, to wyzwanie na lata, aby takie obiekty powstały i byśmy mogli dorównywać takim potęgom w tym zakresie, jak Finlandia czy Szwecja” – powiedział zastępca dyrektora Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Waldemar Paternoga.

Zachodniopomorskie

Na realizację zadań wynikających z ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej województwo zachodniopomorskie otrzyma prawie 204 mln zł. 

„Mamy w naszym województwie 248 wniosków, z czego 113 jest już zaakceptowane” – powiedział w połowie września wojewoda zachodniopomorski Adam Rudawski.

Wnioski, które nie zostały jeszcze zaakceptowane przekazano do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwa Obrony Narodowej.

„Dotyczą one inwestycji, czyli wydatku ponad 50 tys. zł oraz inwestycji budowalnych. One wymagają zgody MSWiA o i akceptacji MON-u. Po ich zaopiniowaniu, trafią do realizacji” – przypomniał Rudawski.

Otrzymane środki będzie można wykorzystać m.in. na zabezpieczenie logistyczne, zakup sprzętu ratowniczego i organizację pomocy humanitarnej.

Rząd 27 maja przyjął Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026. To pierwszy taki program, a jego celem jest wzmocnienie systemu ochrony ludności, zwiększenie gotowości na sytuacje kryzysowe oraz budowa i modernizacja niezbędnej infrastruktury, w tym schronów. Na realizację programu w latach 2025-2026 rząd przeznaczy prawie 34 mld zł, w 2025 roku będzie to 16,7 mld zł, z czego 5 mld zł trafi bezpośrednio do samorządów. W roku 2026 na ten cel zostanie przeznaczonych 17,2 mld zł.

mc/ PAP/