W jaki sposób myśleć o projektowaniu miast, by jak najlepiej odpowiadały one na wyzwania demograficzne? Między innymi na to pytanie starali się odpowiedzieć uczestnicy debaty „Starzejące się miasta” zorganizowanej przez Unię Metropolii Polskich.
Według badań do 2050 roku liczba ludności w Polsce zmniejszy się o 4 mln osób. Zmieniająca się struktura demograficzna dla jednych miast oznacza wyludnienie ale dla innych wzrost liczby mieszkańców.
Podczas debaty zwracano uwagę na to, że prognozowane zmiany będą wymuszały na samorządach takie działania, które jak najlepiej przyczynią się mieszkańcom.
Uczestnicy debaty, którymi byli przedstawiciele urzędów miejskich i korporacji samorządowych podkreślali, że starzenie się ludności wymaga nowych paradygmatów.
Jak wskazano, w kontekście demografii – odmienianej ostatnio przez wszystkie przypadki – pojawiają się przeważnie negatywne prognozy. Specjaliści starali się jednak przekonać do tego, że zmiany w strukturze wieku mieszkańców mogą też być szansą.
Niezbędne jest przede wszystkim przedefiniowanie samej grupy seniorów. Podkreślono, że seniorzy za 10 lat będą znacząco różnić się od osób w starszym wieku dzisiaj. Seniorzy będą bardzo aktywną i świadomą grupą społeczną, doskonale odnajdującą się w świecie technologii i dążącą do wykorzystania swojego potencjału.
„Ogromnym problemem jest dezinstytucjonalizacja. Cały czas mówimy o seniorach ale nas interesują osoby czynne zawodowo. Pojawia się pytanie jak pomóc seniorom by nie byli ciężarem dla swoich bliskich. Niezbędne jest też przygotowywanie młodego pokolenia do obcowania ze starością. Trzeba będzie stwarzać przestrzenie i ośrodki, które będą w stanie w odpowiedni sposób zagospodarować seniorów. Konieczne jest stawianie na integrację i międzypokoleniowość” – mówiła Anna Augustyniak, zatępczyni prezydenta miasta Lublin
Bardzo wyraźnie podkreślono też, że seniorzy nie chcą być traktowani w inny sposób niż reszta społeczności miejskiej.
Z kolei prezes Unii Miasteczek Polskich zwrócił uwagę na zjawisko metropolizacji, które dotyczy bardzo wielu miast w Polsce. Ubywanie mieszkańców w małych ośrodkach uznał za nieuniknione.
„Konieczne są zachęty dla inwestorów, którzy będą budować miejsca pracy w małych miejscowościach. Nie lokujmy biznesów tylko w strefach przemysłowych. Ważna jest też komunikacja i walka z wykluczeniem transportowym” – przekonywał Grzegorz Cichy
Eksperci i samorządowcy byli zgodni co do tego, że podejście do wyludniającego się społeczeństwa musi być holistyczne. Na całościowy obraz życia seniorów składa się również opieka zdrowotna, edukacja i relacje międzyludzkie.
Zwrócono uwagę na duży problem samotności i zanikania więzi międzyludzkich. Za kwestię kluczową uznano również emigrantów, którzy stają się ważnymi uczestnikami życia społecznego i gospodarki.
Szczegółowe kierunku działań zostały zawarte w raporcie Centrum Analiz i Badań Unii Metropolii Polskich: „Starzejące się miasta. Przemiany demograficzne prognozowane do 2050 r. a wyzwania największych polskich miast”.
mo/