Pod koniec listopada PKP PLK poinformowały, że do drugiego etapu programu Kolej Plus zakwalifikowano 79 z 96 zgłoszonych projektów. Łączna wartość inwestycji w skali kraju przekracza 30 mld zł, podczas gdy budżet programu wynosi 6,6 mld zł.

Do drugiego etapu zakwalifikowano wszystkie zgłoszone wielkopolskie projekty, czyli budowę nowej linii kolejowej Turek – Konin oraz rewitalizacje linii: nr 369 na odcinku Śrem – Czempiń, nr 360 na odcinku Gostyń – Kąkolewo, nr 368 Międzychód – Szamotuły oraz odnowienie ciągu komunikacyjnego na liniach nr 390 / 236 Czarnków - Rogoźno – Wągrowiec. Szacunkowa wartość realizacji pięciu wielkopolskich projektów przekracza 1,7 mld zł.

Odpowiedzialny za transport wicemarszałek województwa wielkopolskiego Wojciech Jankowiak ocenił w rozmowie z PAP, że ze względu na ograniczenia budżetu programu do jego ostatniego etapu zakwalifikowane zostaną maksymalnie dwie inwestycje z Wielkopolski.

„Najbardziej by nam zależało na połączeniu Czempiń-Śrem, bo ono jest w tej chwili najbardziej przygotowane koncepcyjnie. Co więcej, nie jest to aż tak duże przedsięwzięcie, natomiast bardzo istotne, bo Śrem jest dużym, ważnym ośrodkiem i należy się spodziewać, że na tej linii pociągi pasażerskie będą zdawały egzamin” – powiedział.

Jako drugi z istotnych dla samorządu województwa projektów Jankowiak wymienił rewitalizację linii z Szamotuł do Międzychodu. „To również jest ośrodek, który jest dziś pozbawiany połączeń kolejowych, natomiast tradycje kolejowe zawsze tam były” – powiedział. Jak zaznaczył zainteresowanie potencjalnych pasażerów korzystaniem z tego połączenia zostało już wstępnie zbadane.

Jankowiak ocenił, że zakwalifikowany do drugiego etapu projekt budowy połączenia kolejowego pomiędzy Koninem a Turkiem nie ma szans na zakończenie zgodnie z harmonogramem programu Kolej Plus. „Tego się nie da zrealizować do roku 2027. Uwzględniając, że jest to inwestycja +w szczerym polu+, uzyskanie choćby wszelkich zezwoleń to są trzy lata” - zaznaczył.

„To jest jednak ogromne przedsięwzięcie – budowa linii od podstaw. Szacunki mówiące o koszcie około 600 mln zł moim zdaniem są nierealne. Na to i 1 mld zł nie wystarczy” – powiedział. Jak przypomniał jednocześnie, w razie zakwalifikowania projektu do realizacji samorządy stanęłyby przed "dużym wyzwaniem" sfinansowania 15 proc. kosztów inwestycji.

Jankowiak przyznał, że liczył, iż po selekcji liczba projektów zakwalifikowanych do drugiego etapu programu Kolej Plus będzie mniejsza. „Na wszystkie pięć projektów w tej chwili musimy przygotować stosowną dokumentację. To jest dość znaczący wydatek, bo na to trzeba zaangażować kilka milionów złotych i jak się potem okaże, że większość tych koncepcji będzie +materiałem na półkę+, to będzie przykre. Ale takie są reguły gry” – powiedział.

Dodał, że według wstępnej oceny kosztów przygotowanie dokumentacji jednej inwestycji to wydatek rzędu 1 mln zł. „Ale jak teraz okaże się, że w skali kraju ma być zrobionych około 70 takich projektów, to boję się, że ceny mogą poszybować” – ocenił Jankowiak.

Wicemarszałek podkreślił, że musi rozpocząć „intensywne rozmowy” z partnerami z powiatów i gmin zainteresowanych udziałem w projektach kolejowych. „Pewnie dominujący udział, będzie należał do samorządu województwa, natomiast liczę, że powiaty trochę się do tego dołożą” – przyznał.

18 grudnia PKP PLK poinformowały, że spośród zakwalifikowanych do drugiego etapu programu Kolej Plus projektów jeden został wycofany przez wnioskodawcę.

W drugim etapie programu samorządy mają 12 miesięcy na opracowanie wstępnego studium planistyczno-prognostycznego. „Istotne będzie także przedłożenie dokumentu potwierdzającego zabezpieczenie finansowania minimum 15-proc. wartości inwestycji oraz deklaracji właściwego organizatora przewozów odnośnie uruchomienia i finansowania przewozów minimum czterech par pociągów przez 5 lat. Po tym etapie projekty będą podlegały ocenie wielokryterialnej, której wynikiem będzie utworzenie listy rankingowej projektów i kwalifikacja ich do realizacji w Programie Kolej Plus" - opisały PKP PLK.

Program Kolej Plus ma zapewnić m.in. połączenia do miast, które obecnie takiej komunikacji nie mają. Nowe szlaki kolejowe mają łączyć miejscowości powyżej 10 tys. mieszkańców z miastami wojewódzkimi. 85 proc. wartości planowanych inwestycji będzie finansowało państwo poprzez spółkę PKP Polskie Linie Kolejowe. Pozostałe 15 proc. kosztów inwestycji to wkład własny samorządów.

Wartość programu to około 6,6 mld zł z czego 5,6 mld zł to środki z budżetu państwa. Pozostały ok. 1 mld zł to pieniądze, które będą musiały wyłożyć samorządy. Program ma zostać zrealizowany do roku 2028.

szk/ jjk