CZW Węglozbyt S.A. działa na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 czerwca 1934 r., ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz ustawy z dnia 5 lutego 1993 r. o przekształceniach własnościowych niektórych przedsiębiorstw państwowych o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa, a także Statutu Spółki.
W ramach zakreślonego w § 5 Statutu Spółki (z późniejszymi zmianami ) przedmiotem działalności "Węglozbytu" jest, między innymi:
1. eksport, import i handel wewnętrzny, hurtowy i detaliczny węglem, paliwami płynnymi
    i gazowymi, a nadto wszelkimi towarami oraz artykułami przemysłowymi i spożywczymi,
2. produkcja mieszanek węglowych na składowiskach,
3. spedycja krajowa i zagraniczna,
4. wynajem maszyn, urządzeń i środków transportu,
5. usługi: remontowo-budowlane, projektowe, transportowe, oraz usługi w zakresie rekultywacji nieużytków poprzemysłowych,
6. obrót nieruchomościami oraz wynajem lub dzierżawa lokali i terenów,
7. pośrednictwo w świadczeniu usług,
8. usługi agencyjno-przedstawicielskie.

Na przestrzeni ponad 60 lat zadania stawiane przed Węglozbytem, organizacja, system finansowy, ulegały wielokrotnym i wielorakim przeobrażeniom, przy czym przez cały czas podstawową działalnością był zbyt węgla kamiennego. Poszerzający się zakres działalności sprawił, że w miarę upływu lat niektóre powstające i rozrastające się w Centrali działy stopniowo zyskiwały pełną autonomię i rozpoczynały samodzielny byt.

• 20 lutego 1945 roku powołano "Centralę Węglową" w Katowicach, podporządkowaną Ministerstwu Przemysłu, której przedmiotem działalności była gospodarka węglem, brykietami i koksem na obszarze całego kraju
• w kwietniu 1945 roku zmieniono nazwę na "Centrala Zbytu Produktów Przemysłu Węglowego" 
• 1 października 1949 roku zmieniono nazwę na "Centrala Zbytu Węgla" 
• w 1949 roku wyłączono Biuro Handlu Zagranicznego podległe CZW, które w 1952 roku zostało przekształcone w CHZ "Węglokoks" 
• 1 stycznia 1951 roku utworzono w CZW Centralne Biuro Rozliczeń Przemysłu Węglowego, które później zostało przekształcone w Centralny Ośrodek Informatyki Górnictwa - COIG 
• w 1959 roku CZW została akcjonariuszem ze strony polskiej powołanej Polsko-Węgierskiej Spółki Akcyjnej "Haldex", pierwszej polskiej spółki akcyjnej z udziałem kapitału zagranicznego 
• do 1962 roku CZW była jedynym organem kontrolnym w zakresie gospodarki cieplnej i węglowej; obowiązki te przejął Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej 
• w czerwcu 1968 roku rozpoczęło działalność Składowisko Węgla w Ostrowie Wlkp. 
• we wrześniu 1981 roku CZW uzyskała status przedsiębiorstwa użyteczności publicznej 
• 4 czerwca 1993 roku przekształcono Centralę Zbytu Węgla P.P. w Spółkę Akcyjną; CZW "Węglozbyt" SA przejęła wszelkie zobowiązania i należności dotychczasowego przedsiębiorstwa państwowego 
• 1 lipca 1993 roku dokonano rejestracji Spółki wpisem do rejestru handlowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Katowicach - Wydział VIII Gospodarczy Rejestrowy, pod nr RHB 9757 
• 8 listopada 2001 roku postanowieniem Sądu Najwyższego w Katowicach wpisano Centralę Zbytu Węgla "Węglozbyt" S.A. do Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Sądzie Rejonowym w Katowicach pod numerem KRS 0000059625. 
• w 2004 roku Kompania Węglowa S.A. objęła 70% akcji CZW "Węglozbyt" S.A., właścicielem pozostałych 30% akcji jest Skarb Państwa.

CZW "Węglozbyt" SA jest w grupie kapitałowej Kompanii Węglowej SA, ponadto jest zaangażowana kapitałowo w Polsko-Węgierską Górniczą Spółkę Akcyjną „HALDEX”, Konsorcjum Autostrada Śląsk SA i „Wydawnictwa Górnicze” Sp. z o.o.

CZW "Węglozbyt" SA w zakresie zakupu węgla współpracuje głównie z Kompanią Węglową S.A., dzięki czemu posiada bogatą ofertę polskiego węgla we wszystkich typach, sortymentach i klasach. Klientami "Węglozbytu" są zarówno finalni odbiorcy węgla, jak również firmy pośredniczące w handlu węglem. Firma współpracuje z odbiorcami na podstawie umów sprzedaży węgla lub składanych zamówień. "Węglozbyt" oferuje swoim klientom węgiel bezpośrednio z kopalń oraz z własnego Składowiska Węgla w Ostrowie Wlkp.

CZW "Węglozbyt" S.A. współuczestniczy (wspólnie z Kompanią Węglową SA i PWG SA „HALDEX”) w opracowaniu kompleksowego programu zagospodarowania odpadów powęglowych. W ramach tego programu Węglozbyt koordynuje oraz udoskonala funkcjonujący od 2005 r. zamknięty system zagospodarowania odpadów powęglowych pochodzących z kopalń Kompanii Węglowej S.A., oparty m.in.: o istniejące składowiska, składowiska pozyskane, zakłady przerobu odpadów powęglowych „Haldex” S.A., w powiązaniu z transportem drogowym i kolejowym.