Wprowadzone w 2016 r. świadczenie wychowawcze 500 plus podwoiło wydatki gmin i miast na prawach powiatu na pomoc społeczną - wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego.

Jak poinformował GUS, w 2016 r. na finansowanie zadań z zakresu pomocy społecznej z budżetów jednostek samorządowych wszystkich kategorii przekazano, łącznie ze środkami otrzymanymi z budżetu państwa, kwotę 47 448 mln zł, czyli o 19 645 mln zł więcej niż w 2015 r.

Udział kosztów poniesionych na pomoc społeczną w strukturze wydatków budżetowych JST ogółem zwiększył się do 23 proc. Dla porównania, w roku poprzednim wynosił 14,2 proc. W dziale pomoc społeczna zrealizowano 44 691 mln zł, z czego na świadczenia wychowawcze 500 plus przypadło 17 405 mln zł. W dziale pozostałych zadań z zakresu polityki społecznej zrealizowano 2 756 mln zł.

Na jednego mieszkańca Polski z wydatków w działach  852 "Pomoc społeczna" i 853 "Pozostałe zadania z zakresu polityki społecznej" przypadało w 2016 r. przeciętnie 1 235 zł. Średnia dla Polski kwota wydatków na jedną osobę była wyższa o 512 zł w stosunku do roku poprzedniego.

GUS sprawdził także, które województwa przeznaczały najwięcej środków na politykę społeczną. Jak pokazały dane, najwyższą kwotę na osobę, podobnie jak w latach poprzednich, wydatkowano w woj. warmińsko-mazurskim (1 537 zł). Kwoty przekraczające średnią dla kraju (1 235 zł) odnotowano ponadto w dziewięciu województwach: świętokrzyskim, kujawsko-pomorskim, lubuskim, pomorskim, podkarpackim, lubelskim, zachodniopomorskim, podlaskim i wielkopolskim. Najniższą kwotę w przeliczeniu na jednego mieszkańca wydatkowano w woj. śląskim (1 084 zł).


Źródło: GUS

Z budżetów gmin w 2016 r. wydatkowano łącznie 28 668 mln zł, czyli 60,4 proc. wszystkich środków przekazywanych z budżetów samorządów na zadania w tym zakresie. W porównaniu z 2015 r. oznaczało to wzrost o 14 508 mln zł.

Z budżetów miast na prawach powiatu przeznaczono łącznie 13 490 mln zł, czyli 28,5 proc. środków wydatkowanych przez samorządy na wydatki w tych działach. Najwyższą pozycję w wydatkach stanowiły wypłaty świadczeń wychowawczych, które zrealizowano w kwocie 4 358 mln zł. Na wypłaty świadczeń z funduszu alimentacyjnego i składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przekazano 2 802 mln zł.

Wydatki powiatów stanowiły 10,1 proc. łącznych kosztów JST w tym obszarze. Najwięcej środków zostało przeznaczonych na finansowanie infrastruktury społecznej, czyli domów pomocy społecznej (1 945 mln zł), placówek opiekuńczo-wychowawczych (666 mln zł) i rodzin zastępczych (787 mln zł).

Z budżetów województw na pomoc społeczną przeznaczano 487 mln zł, czyli 1 proc. łącznych wydatków. W porównaniu z 2015 r. oznaczało to spadek kosztów o 165 mln zł. Najwięcej środków, 268 mln zł, przypadało na wojewódzkie urzędy pracy.

Według GUS, przyczyną dynamicznego wzrostu wydatków JST było wprowadzone w 2016 r. świadczenie 500 plus. Podwoiło ono wydatki w działach pomoc społeczna i pozostałe zadania z zakresu polityki społecznej z budżetów gmin i miast na prawach powiatu.

Publikacja GUS pt. „Pomoc społeczna i opieka nad dzieckiem i rodziną w 2016 r.” przedstawia informacje o liczbie i strukturze placówek pomocy społecznej, formach udzielanej pomocy oraz skali przekazywanego beneficjentom wsparcia, a także źródłach finansowania pomocy społecznej.

Dane wykorzystane w opracowaniu pochodzą z rocznej sprawozdawczości GUS. Uzupełniono je o informacje Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Sprawiedliwości i Ministerstwa Finansów.

dap/