Możliwość udzielania pomocy finansowej w formie dotacji z budżetu gminy, powiatu, województwa na rzecz innej jednostki samorządu terytorialnego dopuszczają ustawy o finansach publicznych i o dochodach samorządów oraz przepisy ustaw ustrojowych.
Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona pomoc finansowa w formie dotacji celowej. Tak stanowi art. 175 ust. 1 ustawy o finansach publicznych. Podstawą prawną przekazania środków finansowych na realizację pomocy jest umowa określająca przeznaczenie i zasady ich rozliczenia.
Wysokość i cel dofinansowania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, która dotacji udziela. Celem dotacji może być zaś dofinansowanie zadań własnych realizowanych przez beneficjenta, czyli inny samorząd. Jednostki samorządu terytorialnego, które skorzystały z pomocy finansowej, mają obowiązek przedłożyć z tego stosowne rozliczenie.
Odrębną kategorię stanowią dotacje celowe udzielane na podstawie porozumień zawieranych pomiędzy jednostkami samorządu na podstawie art. 8 ust. 2 – 5 ustawy o samorządzie gminnym, art. 5 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym oraz art. 8 ust. 2 ustawy o samorządzie województwa.
Porozumienia te wiążą przekazywanie środków publicznych z jednoczesnym przyjęciem przez daną jednostkę określonego (zleconego) zadania publicznego. Przykładem jest np. porozumienie między gminą a powiatem o zimowym zarządzaniu drogami powiatowymi na terenie gminy.
Jednostki samorządu terytorialnego mają możliwość udzielania pożyczek ze swoich budżetów, stanowiących środki publiczne, co wynika zarówno z przepisów kształtujących ustrój samorządu terytorialnego, jak i z art. 5 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy o finansach publicznych.
Dopuszczalność udzielania pożyczek przewiduje też ustawa o dochodach jednostek samorządu. Mówi, że odsetki od udzielanych pożyczek stanowią dochody własne gmin, powiatów i województw.
Szymon Wójciński
Źródło: "Rzeczpospolita"