Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę wprowadzającą mechanizm, który ma ograniczyć wzrost cen ciepła dla odbiorców. Nowela pozwala też gminom wypłacać zaległe dodatki osłonowe do końca 2023 r.
Chodzi o nowelizację ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw (tekst w załączniku).
Zgodnie z nią, wzrost cen ciepła nie może być większy niż 40 proc. w stosunku do cen obowiązujących 30 września 2022 r.
"Ustawa ma na celu objęcie systemem wsparcia kosztów zarówno wytwarzania, jak i dostawy ciepła, i dotyczyć ma dostawy ciepła do wskazanych, uprawnionych odbiorców – takich jak gospodarstwa domowe, szpitale, żłobki, przedszkola, szkoły, domy pomocy społecznej i inne instytucje użyteczności publicznej, a także wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe i inne podmioty, które na mocy ustawy, umowy lub innego tytułu prawnego są uprawnione lub zobowiązane do zapewnienia dostaw ciepła do lokali mieszkalnych i lokali instytucji użyteczności publicznej" - wyjaśnia Kancelaria Prezydenta RP.
Ograniczenie podwyżek cen energii cieplnej będzie miało zastosowanie w okresie od 1 marca do 31 grudnia 2023 r.
W aktualnym stanie prawnym funkcjonują przepisy, które wprowadziły mechanizm ustalania przez wytwórcę ciepła określonego poziomu cen wytwarzanego ciepła dla uprawnionych odbiorców, w postaci średnich cen wytwarzanego ciepła z rekompensatą. Nowela wprowadza zaś nowe narzędzie tj. maksymalna cena dostawy ciepła.
"Maksymalna cena dostawy ciepła zostanie zdefiniowana jako cena dostawy ciepła (tj. suma średniej ceny wytwarzania ciepła i średniej stawki opłat za usługi przesyłowe) obowiązująca na dzień 30 września 2022 r. powiększona o 40 proc." - wskazano.
Jeżeli nastąpi wzrost cen dostawy ciepła, większy niż 40 proc. w stosunku do cen obowiązujących na dzień 30 września 2022 r., to odbiorca będący podmiotem uprawnionym nie zostanie obciążony podwyżką, a przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają z tego tytułu odpowiednie wyrównanie.
W przypadku przedsiębiorstwa energetycznego, które prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży ciepła, które nie wymaga uzyskania koncesji lub zwolnione jest z obowiązku przedkładania taryf do zatwierdzania Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki wyrównanie będzie wypłacane przez: prezydenta, wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, właściwego ze względu na miejsce siedziby podmiotu uprawnionego.
Wypłata rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych jest zadaniem zleconym gminie, gminy otrzymują środki na realizację tych wypłat za pośrednictwem wojewodów.
Ponadto gmina, na której obszarze ciepło wytwarzane przez dane przedsiębiorstwo energetyczne jest dostarczane do odbiorców ciepła, będzie mogła udzielić takiemu przedsiębiorstwu energetycznemu dodatkowego wyrównania z budżetu gminy. Gmina wypłacająca dodatkowe wyrównania będzie mogła zostać zwolniona z konieczności zapewnienia wkładu własnego do inwestycji realizowanych ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych.
Nowela zmienia też ustawę z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym, co pozwoli gminom wypłacać to zaległe świadczenie do końca 2023 r. Pierwotny termin wypłaty tych świadczeń minął 2 grudnia 2022 r.
"Ze względu na wyjątkowo duże spiętrzenie zadań związanych z obsługą różnych świadczeń przez gminy realizowały one rozpatrywanie i wypłaty wniosków o dodatek osłonowy do dnia 31 grudnia 2022 r. Nie wszystkie terminowo złożone i rozpatrzone wnioski udało się wypłacić do tego terminu. Brak wypłaty dodatków osłonowych do dnia 31 grudnia 2022 r. nie pozbawia prawa do tego świadczenia jego beneficjentów" - głosiło uzasadnienie zmienianego przepisu.
Dodatkowo przy określaniu nowego terminu na wypłaty dodatków osłonowych należało uwzględnić rozstrzygnięcia, jakie będą zapadać w postępowaniu administracyjnym, w tym w drugiej instancji przed samorządowymi kolegiami odwoławczymi.
W konsekwencji konieczne było wskazanie późniejszego terminu na wypłatę dodatku, tj. do dnia 31 grudnia 2023 r., a także modyfikacja reguły wydatkowej, tak aby było możliwe wypłacenie wniosków o dodatek osłonowy w 2023 r.
"Dodatkowo należy zauważyć, w zakresie zmiany reguły wydatkowej, że dane za III kwartał 2022 r. wskazują na niepełne wykorzystanie środków na wypłatę dodatku osłonowego, w związku z czym kwota planowana na ten cel w 2023 r. nie oznacza zwiększenia limitu środków, a jedynie przesunięcie w czasie ich wykorzystania" - głosiło uzasadnienie zmiany.
js/