Sprawa dotyczyła Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, której działalność finansowana jest m.in. składkami gmin członkowskich i dotacjami. W 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną, w której uznał, że zarówno część składek gmin członkowskich, jak i dotacje powinny być opodatkowane VAT jako wynagrodzenie za „usługę” świadczoną przez Metropolię na rzecz poszczególnych gmin. W efekcie, Metropolia została zobowiązana do uiszczania dodatkowych kwot podatku VAT na rzecz organów skarbowych.

Skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach przyniosła rozstrzygnięcie, że w tych stosunkach prawnych Metropolia występuje jako organ władzy publicznej wobec innych podmiotów (a nie jako podatnik VAT wykonujący działalność gospodarczą na podstawie umów cywilnoprawnych) oraz że nie wykonuje w tym zakresie jakiejkolwiek usługi podlegającej opodatkowaniu VAT. Stanowisko to podtrzymał NSA.

Obecnie - komentują prawnicy Deloitte - GZM jest organizmem unikalnym w skali kraju, przez co niewątpliwie  wyrok podstawowe znaczenie ma przede wszystkim dla gmin woj. śląskiego. W praktyce rzutować może on również na sprawy innych podatników. W odpowiedni sposób odnieść można go do sytuacji wszelkich związków międzygminnych funkcjonujących „dobrowolnie” na podstawie uchwał grupy JST i wykonujących powierzone im przez te JST zadania (np. w zakresie transportu publicznego). 

Potwierdzenie w tej sprawie administracyjnego (a nie cywilnoprawnego) charakteru porozumień zawieranych między JST w przedmiocie powierzenia zadań publicznych stanowi istotny argument we wszelkich sporach, w których organy podatkowe uznają, że dotacje uiszczane na podstawie takich aktów podlegają opodatkowaniu VAT.

Nie jest również wykluczone utworzenie w przyszłości kolejnych związków metropolitalnych dla największych ośrodków w kraju. Zakładając, że organizmy takie funkcjonować będą na zasadach analogicznych do GZM, brak opodatkowania podatkiem VAT instrumentów ich finansowania przez gminy stanowić może istotny argument sprzyjający ich powołaniu - podkreślono w komentarzu Deloitte.

woj/